Togg katalog linkini vererek başlayayım;
Togg üzerinde standart olarak 3 çeşit şarj imkanı var:
1. Ev tipi monofaze AC 220V elektrik ile 3,7kW gücünde şarj. Aracın yanında verilen standart fişi herhangi bir ~220V prize takmanız kafi.
2. Sanayi tipi trifaze AC 380V elektrik ile 11kW gücünde şarj. Burada direkt fişi duvar prizine takmayla olmuyor. Duvar tipi bir AC şarj ünitesi alıp ev veya işyerinde müsait bir yere monte edilmeli, şarj ünitesi ~380V trifaze elektriğe bağlanmalı, ve aracın AC şarj kablosu da şarj ünitesinin çıkış prizine takılmalı. Araç standart olarak 11kW gücünde şarj alabiliyor. Opsiyonel paketle 22kW gücünde şarj imkanı da var. Lakin aracın şarj alma kapasitesi arttırıldığında, gerek duvar tipi AC şarj ünitesinin gerekse çekilen tesisat kablolarının da kapasitelerinin 22kW olması gerekiyor. Yani masraf çift taraflı artıyor.
3. Hızlı şarj istasyonlarında DC 180kW'a kadar güçte şarj. (Bazı istasyonlar azami 80kW verebiliyor ama.)
Hızlı şarj istasyonlarını kesinlikle tavsiye *ETMİYORUM*.
* Birincisi, hızlı şarj istasyonlarında elektriği 3~5 kat pahalıya satıyorlar. Öyle ki, hızlı şarj istasyonundan doldurduğunuzda yakıt maliyeti dizel araçla neredeyse aynı oluyor.
* İkincisi, hızlı şarj batarya sıhhati açısından da kötü. Li-ion batarya ne kadar yavaş doldurulursa o kadar az hırpalanır, hizmet ömrü o kadar uzun olur. Ömürden kastım bataryanın 1 seferlik menzili değil, ölünceye kadar geçen müddet (veya km).
Hem yakıt maliyeti açısından, hem de bataryanın ömrü açısından, evde veya işyerinde şarj etmek en akıllıcası. Bunu yaparken muhakkak elektrik dağıtım şirketine başvurup 3 zamanlı fiyatlandırma tarifesine geçmek de lazım. O zaman elektriğin satış fiyatı şöyle oluyor:
- Gündüz 06:00-17:00 arası yaklaşık normal fiyat, (misal 2 ₺/kWh)
- Akşam 17:00-22:00 arası %50 zamlı fiyat (3 ₺/kWh)
- Gece 22:00-06:00 arası yarı fiyat (1 ₺/kWh)
Kolay hesap için 2 ₺/kWh misal verdim ama gerçekte Mart 2023 itibarıyla elektriğin tek zamanlı (normal) fiyatı, tüm vergiler vs. her şey dahil 1,73 ₺/kWh (Mersin).
Ve tabii ki aracı gece 22:00-06:00 arasında şarj etmek lazım.
Aşağıdaki linkte şarj süresi hesaplayıcı var:
www.togg.com.tr
Gece 22:00-06:00 arası (yarı fiyatına) kaç km.lik şarj edebilirim diye baktım;
* ~220V/3,7kW priz ile 8 saatte 132 km.lik şarj oluyor.
* ~380V/11kW AC şarj ile 8 saatte 450 km.lik şarj oluyor (%10'dan fullüyor)
* ~380V/22kW AC şarj ile 4,5 saatte 500 km.lik şarj oluyor (sıfırdan fullüyor)
Buradan şunu anlıyorum ki, araçla standart gelen 11kW'lık AC şarj ünitesi rahat yeter. 22kW'a yükseltmeye lüzum yok.
Dip not:
Katalogda iki farklı enerji sarfiyatı verilmiş. Biri normal, diğeri "tarifelendirilmiş". Ne demekse...
Uzun menzil için normal sarfiyat 16,9 kWh/100km, tarifelendirilmiş sarfiyat 19,1 kWh/100km.
Benim tahminim, normal enerji sarfiyatı bataryadan çekilen enerji, "tarifelendirilmiş enerji sarfiyatı" ise elektrik şebekesinden çekilen enerji. Aradaki fark, şarj ünitesi ve batarya hücrelerindeki kayıplara tekabül ediyor. Yani bataryanın doldur/boşalt (çevrim) verimi %88,5 ki çok iyi bir verim bu.
Ez cümle bizim için mühim olan "tarifelendirilmiş" sarfiyat = 19,1 kWh/100km
Bunu cüzdan diline çevirecel olursak, elektriğin şu an tüm vergiler dahil normal fiyatı 1,73 ₺/kWh, yani gece 22:00-06:00 arası fiyatı 0,87₺, yani 100km'de yaktığı elektrik 19,1 x 0,87 = 16,52₺
2 tonluk tank gibi araç 100 kilometrede 16 lira 52 kuruş yakıyor!
Yağ değişimi yok. Filtre değişimi yok. Trigger kayış yok. Subap enjektör ayarı yok. Eksoz patladı yok. Conta yaktı yok. Motor tarafında hiç bir masrafı yok. Elektrik motorları munis ve kahırkardır. Arıza çıkarmazlar, bakım istemezler.
Bundan iyisi Şam'da kayısı.