Bu konuda biraz gidip geldikten sonra nihai bir fikre vardım. Önce neticeyi söyleyeyim, sonra sebeplerini açıklarım.
Eğer sıklıkla (ayda 1 defadan fazla) uzun yol yapacaksanız uzun menzil, aksi takdirde kısa menzil derim.
Önce uzun menzilin faydalarını anlatayım, daha sonra bunların aslında çok da mühim olmadığını, kısa menzilin neden daha avantajlı olduğunu anlatırım.
Uzun menzilin faydalarından biri şu:
İkinci faydası, uzun menzilli araçla daha nadir yol ortasında kalma riskiyle karşılaşırsınız, daha seyrek DC hızlı şarja *mecbur* kalırsınız. DC hızlı şarj iyi bir şeymiş gibi reklam ediliyor (tüm dünyada) lakin mecbur (hatta muztar) kalmadıkça asla DC hızlı şarj yapmanızı tavsiye etmem.
Birincisi DC hızlı şarjın kWh maliyeti evde şarj etmenin 5,6 katı:
İkincisi bataryayı öldüren temel şeylerden biri aşırı hızlı şarj veya deşarjdır. Tüm elektrikli oto üreticileri uzun batarya ömrü için mümkün mertebe DC hızlı şarjdan uzak kalmanızı tavsiye ediyorlar.
Yani DC hızlı şarjda bataryayı hırpalamak için bir de üste 5,6 kat fazla şarj parası veriyorsunuz. Elde edilen şey nedir? 2,5 saat yerine 20dk şarj beklemek...
Neyse ki şarj istasyonlarında DC hızlı şarj (180kW) yanında AC yavaş şarj (22kW) imkanı da olsa gerek. Üstelik AC şarjın DC şarjdan çok daha uygun fiyatlı olacağını tahmin ediyorum. Ben olsam yolda şarj mecburiyeti hasıl olduğunda çekerim şarj istasyonuna, bağlarım 22 kW AC şarja, uzunca bir mola veririm, gerekirse uyurum.
Her neyse, konu sapmasın.
Gelelim uzun menzilin gereksiz olduğu ve kısa menzilin avantajlı olduğu yerlere.
Birincisi, şahsi oto kullanımlarının büyük çoğunluğu şehir içinde ve günlük 100km'nin altında yapılıyor. Elektrikli otonun, esas şehir içinde yıldızı parlıyor. Dizelin menzili şehir içinde yarıya inerken elektriklinin menzili çok az düşüyor. Bunda gerek düşük hızlardaki verimliliğin, gerekse rejeneratif frenin payı var.
Kısa menzilde en kötüsünü düşünelim:
1. Batarya ömrünün sonlarında ve kapasitesi %70'e düşmüş olsun. %70, bataryanın ekonomik ömrünün sonu kabul ediliyor. Vasati 100.000 km'de %5 + senede %2,3 kapasite kaybı oluyor, dolayısıyla kapasite %70'e düşene kadar...
2. Sert kış şartları sebebiyle (hem batarya veriminin azalması hem de A/C yüzünden) menzil %25 daha azalmış olsun (yapılan ölçümler böyle gösteriyor)
Kısa menzil batarya WLTP menzili 314 km. Bunun %70'i 220 km. Bunun da %75'i 165 km. Yani değişme vakti gelmiş eski batarya ile kış şartlarında dahi nereden baksanız 150 km menziliniz var. Şehir kullanımında günlük 100km yol yapıyorsanız, hiç bir problem yok. Her gece şarj edersiniz. Kaldı ki, sıfıra kadar bekleyip fullemek yerine her gün az az şarj etmek (bataryayı %30-%80 bandında tutmak) batarya ömrü açısından çok iyi bir şey. Başka bir yazımda değinirim buna.
Buraya kadar, uzun menzil bataryanın aslında çok da büyük avantaj sağlamadığını, ve kısa menzil bataryanın aslında çok da dezavantaj olmadığını söyledim. Lakin kısa menzil bataryanın gizli bir avantajı da var:
Şöyle ki,
Togg kısa menzil=1055₺/314km, uzun menzil=1215k₺/523km, fark=160k₺/209km, yani her 100km menzil için kabaca 77.000₺ batarya bedeli ödeniyor. Daha da açarsak, 953k₺'lık kısa menzil V1'in 240.000 lirası (%25'i) batarya parası, 1215k₺'lık uzun menzil V2'nin 400.000 lirası (%33'ü) batarya parası. (Yedek parça olarak alındığında daha da pahalı olabilir.)
Yani batarya fiyatları el yakıyor. Lakin genellikle göz ardı edilen şey şu: Yüksek teknoloji ürünlerinin daima seneden seneye kapasitesi artar, fiyatı düşer. Yani, bugün 400k₺'ya aldığınız 88,5kWh batarya 2 sene sonra -bugünün parasıyla- 250k₺'ya düşerse içiniz acır değil mi? İşte olacak olan da budur. Li-ion batarya fiyatları ama 2 seneye ama 5 seneye belki $ bazında yarı fiyata düşecek. Dolayısıyla an itibarıyla çok gerekmedikçe uzun menzil batarya almak ekonomik olarak dezavantajlı.
İşte bu sebeplerden ötürü, gün itibarıyla, henüz li-ion batarya teknolojisi tam olgunluğa erişmemişken, kısa menzil bataryanın daha akıllıca olduğunu düşünüyorum.
Eğer sıklıkla (ayda 1 defadan fazla) uzun yol yapacaksanız uzun menzil, aksi takdirde kısa menzil derim.
Önce uzun menzilin faydalarını anlatayım, daha sonra bunların aslında çok da mühim olmadığını, kısa menzilin neden daha avantajlı olduğunu anlatırım.
Uzun menzilin faydalarından biri şu:
Togg standart menzil - uzun menzil batarya uygunluk
Hayırlı akşamlar aklıma takılan bir soru var .Çok şükür standart menzil V2 versiyon almaya hak kazandım nasip olursa alacağım İnsaAllah. Allah isteyen herkese nasip etsin .Soru şu ilerleyen zamanlarda v2 versiyon aracın bataryasini uzun menzil v2 bataryasiyla değiştirmek istense böyle bir imkan...
yerliotomobil.org
İkinci faydası, uzun menzilli araçla daha nadir yol ortasında kalma riskiyle karşılaşırsınız, daha seyrek DC hızlı şarja *mecbur* kalırsınız. DC hızlı şarj iyi bir şeymiş gibi reklam ediliyor (tüm dünyada) lakin mecbur (hatta muztar) kalmadıkça asla DC hızlı şarj yapmanızı tavsiye etmem.
Birincisi DC hızlı şarjın kWh maliyeti evde şarj etmenin 5,6 katı:
TOGG'un şarj ücreti ne kadar? 2023
Üyelerimizin isteği üzerine TOGG'un şarj ücreti ne kadar? 2023 yılında bizleri hangi ücretler karşılıyor? Trugo şarj istasyonu fiyat tarifesi ne kadar? bu konuları araştırdık. Şimdi gelin size Togg şarj maliyeti ne kadar? Bunun detaylarını verelim. Türkiye'nin Otomobili Girişim Grubu'nun şarj...
yerliotomobil.org
İkincisi bataryayı öldüren temel şeylerden biri aşırı hızlı şarj veya deşarjdır. Tüm elektrikli oto üreticileri uzun batarya ömrü için mümkün mertebe DC hızlı şarjdan uzak kalmanızı tavsiye ediyorlar.
Yani DC hızlı şarjda bataryayı hırpalamak için bir de üste 5,6 kat fazla şarj parası veriyorsunuz. Elde edilen şey nedir? 2,5 saat yerine 20dk şarj beklemek...
Neyse ki şarj istasyonlarında DC hızlı şarj (180kW) yanında AC yavaş şarj (22kW) imkanı da olsa gerek. Üstelik AC şarjın DC şarjdan çok daha uygun fiyatlı olacağını tahmin ediyorum. Ben olsam yolda şarj mecburiyeti hasıl olduğunda çekerim şarj istasyonuna, bağlarım 22 kW AC şarja, uzunca bir mola veririm, gerekirse uyurum.
Her neyse, konu sapmasın.
Gelelim uzun menzilin gereksiz olduğu ve kısa menzilin avantajlı olduğu yerlere.
Birincisi, şahsi oto kullanımlarının büyük çoğunluğu şehir içinde ve günlük 100km'nin altında yapılıyor. Elektrikli otonun, esas şehir içinde yıldızı parlıyor. Dizelin menzili şehir içinde yarıya inerken elektriklinin menzili çok az düşüyor. Bunda gerek düşük hızlardaki verimliliğin, gerekse rejeneratif frenin payı var.
Kısa menzilde en kötüsünü düşünelim:
1. Batarya ömrünün sonlarında ve kapasitesi %70'e düşmüş olsun. %70, bataryanın ekonomik ömrünün sonu kabul ediliyor. Vasati 100.000 km'de %5 + senede %2,3 kapasite kaybı oluyor, dolayısıyla kapasite %70'e düşene kadar...
2. Sert kış şartları sebebiyle (hem batarya veriminin azalması hem de A/C yüzünden) menzil %25 daha azalmış olsun (yapılan ölçümler böyle gösteriyor)
Kısa menzil batarya WLTP menzili 314 km. Bunun %70'i 220 km. Bunun da %75'i 165 km. Yani değişme vakti gelmiş eski batarya ile kış şartlarında dahi nereden baksanız 150 km menziliniz var. Şehir kullanımında günlük 100km yol yapıyorsanız, hiç bir problem yok. Her gece şarj edersiniz. Kaldı ki, sıfıra kadar bekleyip fullemek yerine her gün az az şarj etmek (bataryayı %30-%80 bandında tutmak) batarya ömrü açısından çok iyi bir şey. Başka bir yazımda değinirim buna.
Buraya kadar, uzun menzil bataryanın aslında çok da büyük avantaj sağlamadığını, ve kısa menzil bataryanın aslında çok da dezavantaj olmadığını söyledim. Lakin kısa menzil bataryanın gizli bir avantajı da var:
Şöyle ki,
Togg kısa menzil=1055₺/314km, uzun menzil=1215k₺/523km, fark=160k₺/209km, yani her 100km menzil için kabaca 77.000₺ batarya bedeli ödeniyor. Daha da açarsak, 953k₺'lık kısa menzil V1'in 240.000 lirası (%25'i) batarya parası, 1215k₺'lık uzun menzil V2'nin 400.000 lirası (%33'ü) batarya parası. (Yedek parça olarak alındığında daha da pahalı olabilir.)
Yani batarya fiyatları el yakıyor. Lakin genellikle göz ardı edilen şey şu: Yüksek teknoloji ürünlerinin daima seneden seneye kapasitesi artar, fiyatı düşer. Yani, bugün 400k₺'ya aldığınız 88,5kWh batarya 2 sene sonra -bugünün parasıyla- 250k₺'ya düşerse içiniz acır değil mi? İşte olacak olan da budur. Li-ion batarya fiyatları ama 2 seneye ama 5 seneye belki $ bazında yarı fiyata düşecek. Dolayısıyla an itibarıyla çok gerekmedikçe uzun menzil batarya almak ekonomik olarak dezavantajlı.
İşte bu sebeplerden ötürü, gün itibarıyla, henüz li-ion batarya teknolojisi tam olgunluğa erişmemişken, kısa menzil bataryanın daha akıllıca olduğunu düşünüyorum.
Son düzenleme: