İHA ve SİHA Ne Zaman Ortaya Çıktı?

İHA ve SİHA’ların tarihçesi, son dönemlere damga vuran insansız hava araçları hakkında en çok araştırılan konu başlıklarından birisi oldu. Teknolojinin gelişmesi ile birlikte birçok ülke tarafından kullanılan ve özellikle de Türkiye’nin yerli ve milli imkanlar ile tasarlamış olduğu insansız hava araçlarının artan performansları ile göz dolduran insansız hava araçları, arama motorlarında sıklık ile yer almaya başladı. İnsansız hava araçları ilk olarak 1909 yılında Amerikalı mucit Elmer Sperry tarafından geliştirilmeye başlandı. Seyir halinde olan uçakların dengelerinin sağlanması amacı ile cayroskopik aletler dizayn etmeye başlayan Sperry, modern ataletsel seyrüsefer sistemlerinin temeli atmış oldu. Birleşik Devlet Donanması, uçakların seyrinin daha stabil bir hale gelebilmesi ve pilota ihtiyaç duymamalarının sağlanabilmesi amacı ile “uçan torpido” ismini vermiş olduğu bir sistem üzerine çalışmaya başladı. O dönem içerisinde ilkel olarak nitelendirilebilecek düzeyde olan cayroların pilotsuz uçuşa sağlayabilecekleri desteklerin düzeyini arttırabilmek amacı ile Western Electrik Şirketi ile anlaşa yapıldı ve firmanın geliştirmiş olduğu radyo kontrolü sisteme eklendi. Böylelikle sistem 80 yıllık dönemi kapsayacak olan uzaktan komutalı araçların geliştirilebilmesi için temelleri atmış oldu. Geliştirilmiş olan Curtiss- Speryy isimli uçan torpido ilk uçuşunu 1917 yılının aralık ayında gerçekleştirdi. Bu tasarımın karşısına ise Charles Kettering tarafından geliştirilmiş olan “Kettering Bug” isimli konsept getirildi. Kettering Bug konsepti, önceden ayarlanmış cayroskop ve barometre ile donatılmış bir uçan torpido modeli olarak geliştirildi. Birleşik Devlet Donanması adına bu gelişmelerin yaşandığı sırada İngiltere’de de benzer bir konsept üzerine çalışılmaya başlandı. Ancak 1918 yılında gelindiğinde konseptin daha güvenilir bir silah yaratabilmesi için imkanların yetersiz kalması, çalışma programının yürürlükten kaldırılmasına sebep oldu. Birleşik Devletler ve Birleşik Krallık donanmaları, üzerinde çalışılmalar yürütülmüş olan pilotsuz sistemlerin, uçaksavar topçusunun eğitiminde de kullanılabilmesi mümkün olan realist bir hedef olarak görerek, mevcut sistemleri bu hedefte değerlendirmişlerdir. Bu değerlendirme de ortalama 60 yıl boyunca kullanılan pilotsuz uçakların en temel kullanım şekilleri olan dronu ortaya çıkarmıştır.

İHA ve SİHA Üreten Ülkeler​

İHA ve SİHA üretimi yapan ülkeler, kısa zamanda büyük gelişimler kaydeden ve bugün Rusya- Ukrayna savaşında önemlerini ispat eden insansız hava araçlarına ilişkin sıklık ile sorgulanan konu başlıklarından birisini oluşturuyor. Hem ülke vatandaşları hem de ülkelerin yönetimleri, bugün ülke sınırları içerisinde insansız hava aracı üretme kabiliyetine sahip olan ülkelere vakıf olmak istiyorlar. Yapılan son açıklamalar doğrultusunda ülke sınırları içerisinde insansız hava aracı üretmeyi başaran ülke sayısının artmaya başladığı gözlendi. Gelen son bilgilere göre İHA ve SİHA üretimi yapabilen ülkeler şu şekilde sıralandı:

• Türkiye, Hindistan, Güney Kore, Güney Afrika, Fransa, Endonezya, Çekya, Çin, Bulgaristan, Brezilya, Birleşik Krallık, Belçika, Avusturya, Arjantin, Almanya, Amerika Birleşik Devletleri, Singapur, Peru, Meksika, Pakistan, Malezya, Kanada, Japonya, İtalya, İsveç, İsviçre, İsrail, İran, İspanya, Tayvan, Tayland, Şili, Polonya, Sırbistan.
• İHA ve SİHA Üreten Ülkeler

Türkiye Hangi Model İHA ve SİHA Üretebiliyor?​

Türkiye tarafından üretilen İHA ve SİHA’lar, son dönemlerde hem yerel basın hem de yabancı basın tarafından yakından takip ediliyor. Özellikle Rusya- Ukrayna savaşının başkahramanlarından birisi olarak gösterilen SİHA’ların hangi modellerinin olduğu oldukça merak ediliyor. Yetkili kurumlar tarafından yapılan açıklamalara göre şimdiye kadar Türkiye tarafından üretilmiş olan insansız hava aracı modelleri şu şekilde:

• SE Savunma Albatross VTOL İHA
• METU Güventürk (Mini)
• EES AŞ Doğan, uzun menzil taktik İHA (1997-1999) with FLIR combi payload
• EES AŞ Kırlangıç, kısa menzil İHA (1997-1999) with FLIR combi payload
• Aselsan Arı 1T
• VESTEL Karayel (SİHA) – 2014
• VESTEL Bora - 2011
• VESTEL Efe II (Micro) - 2008
• VESTEL Efe I (Mini) - 2006
• VESTEL Arı (Mini) - 2005
• TUSAŞ Aksungur
• TUSAŞ Anka
• TUSAŞ Sivrisinek (Rotorlu İHA) – 2009
• Baykar Bayraktar Akıncı
• Baykar Bayraktar TB3
• Baykar Bayraktar TB2
• Baykar Bayraktar Mini İHA
• Baykar Malazgirt İHA